بیماری لپتوسپیروز یکی از گسترش یافته ترین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوانات است. چهره بالینی این بیماری آنقدر متغیر است که هرگز نمیتوان تنها بر پایه علائم و نشانیهای بیماری، آن را تشخیص داد. به همین دلیل تشخیص بیشتر بر پایه اعتماد به آزمایشگاه در نشان دادن و مشاهده عامل بیماری و دقت روشهای سرولوژیکی استوار است.

جنس لپتوسپیرا شامل دو گونه است : 1)  لپتوسپیرا اینتروگان (بیماریزا)، 2)  لپتوسپیرا بیفلکسا (غیر بیماریزا) . هر کدام از این دو گونه دارای تعداد زیادی تیپهای سرولوژیکی میباشند که به سروگروپ معروف هستند. 

      لپتوسپیرا اینتروگان برای انسان و دام بیماریزا است و در حال حاضر حدودا شامل 230 سروواریته شناخته شده میباشد، در حالیکه سویه های لپتوسپیرا بیفلکس ساپروفیت بوده و معمولا در آبها و خاک وجود دارند. 

      عفونتهای لپتوسپیرایی معمولا در اثر تماس غیرمستقیم انسان یا دام با آب، خاک یا غذای آلوده شده توسط ادرار آلوده تعداد زیادی از حیوانات وحشی یا اهلی حامل (Carrier) حاصل میشود. همچنین در اثر تماس مستقیم با ادرار یا بافتهای حیوانات مبتلا، بیماری منتقل میشود. اجرام بیماریزای لپتوسپیرا از طریق زخم یا خراشهای ایجاد شده برروی پوست بدن، سطوح مخاطی، بافت ملتحمه چشم، تنفس قطرات ریز و معلق (آئروسل) مایعاتی که واجد اجرام لپتوسپیرا هستند وارد بدن میشوند. اجرام لپتوسپیرا بلافاصله وارد جریان خون شده و شروع به تزاید میکنند و بدینصورت مرحله حضور اجرام لپتوسپیرایی در خون (Leptospiremia) که 7 تا 10 روز پس از شروع بیماری ادامه می یابد فرا میرسد. در طی این مرحله از بیماری اجرام لپتوسپیرایی را به آسانی میتوان از خون جدا نمود. 10 روز پس از شروع بیماری و زمانی که پادتنها را میتوان اندازه گیری نمود، اجرام لپتوسپیرایی که در لوله های کلیوی جایگزین شده اند از طریق ادرار دفع میشوند (Leptospiruria)  . این مرحله از بیماری (لپتوسپیروریا) ممکن است تا مدتها دوام داشته باشد. در طی این مرحله میتوان اجرام لپتوسپیرایی را از ادرار یا بافت کلیه (حیوانات تلف شده) جدا نمود.

      باکتری لپتوسپیرا به شکل اسپیروکت فنر مانند محکمی است به ضخامت 1/0 میکرومتر و به طول 6 تا 20 میکرومتر. این باکتری را به آسانی بوسیله حرکت چرخشی یا مارپیچی اش و قلاب مشخصی که در یک یا هر دو انتهای آن است میتوان تشخیص داد. از لحاظ شکل ظاهری گونه های بیماریزا و ساپروفیتها (غیربیماریزا) لپتوسپیرا از یکدیگر قابل تفکیک نیستند و بهترین وسیله برای مشاهده این اجرام، استفاده از میکروسکپ زمینه تاریک است. این اجرام با رنگهای آنیلین بخوبی رنگ آمیزی نمیشوند. تکنیکهای رنگ آمیزی نقره (Silver impregnation technique) در جنینهای سقط شده و رنگ آمیزی با قرمز کنگو در مورد رسوبات ادراری میتواند مفید باشد. اجرام لپتوسپیرا بدلیل حرکات شدید و ضخامت کمشان قادرند از صافیهای با اندازه ریز 22/0 تا 45/0 میکرومتر که اغلب باکتریها از آنها رد نمیشوند، رد شوند.

      لپتوسپیراها هوازی اجباری اند و هنگامی که در یک محیط مناسب و در دمای 30- درجه سانتیگراد کشت داده شوند، دوره تولیدمثل و تکثیر آنها 7 تا 12 ساعت است. در محیط کشت نیمه جامد محتوی 02/0 درصد آگار، رشد باکتری بصورت حلقه هایی در پایین سطح محیط به راحتی قابل مشاهده است. رشد حلقه ای ممکن است در کشتهای اولیه که بمنظور جداسازی اجرام لپتوسپیرایی فراهم میشوند، حتی بعد از گذشت مدت زمان زیاد هم مشاهده نشود. مشاهده و اثبات حضور اجرام لپتوسپیرا در محیط های کشت منوط است به مشاهده متناوب توسط میکروسکوپ زمینه تاریک. از آنجایی که خواص کشت و مورفولوژی (شکل ظاهری) لپتوسپیراها بسیار شبیه هم میباشد، طبقه بندی اجرام جدا شده بستگی به خواص سرولوژیکی آنها دارد. براساس آزمایش آگلوتیناسیون میکروسکوپیک (MAT) که در آن از آنتی سرم اختصاصی استفاده میشود، سروتیپهایی که دارای آگلوتیناسیون اصلی مشترک دارند جهت سهولت کار در یک سروگروپ طبقه بندی میشوند. آنتی سرمی که بیشترین واکنش متقاطع را در یک سروگروپ نشان دهد معرف همان سروگروپ خواهد بود و برای تشخیص کشتهای ناشناخته از آن استفاده میشود.

      در حال حاضر 22 سروگروپ شناخته شده وجود دارد. هنگامی که سروگروپ یک ارگانیسم جدا شده مشخص شد، ارگانیسم را با آنتی سرمهای اختصاصی سروواریته های آن سروگروپ مورد آزمایش قرار میدهند، تا مشخص نمایند به کدام یک بیشتر نزدیک است. سپس برای تشخیص و تفکیک ارگانیسم جدا شده، آن را با آنتی سرمهای اختصاصی سروواریته با آزمایش جذب آگلوتیناسیون متقاطع مورد آزمایش قرار میدهند. تاکنون حدود 230 نوع تیپ سرمی (سروتیپ) در سطح جهان شناسایی شده که وجود هشت سروتیپ آن از طریق سرولوژی در کشور ما نشان داده شده است.