زمینه:
در بررسی استخوان های مومیایی های مصر باستان علایمی از سرطان کشف شده است، همچنین در منابع طب چینی و عربی نیز از بیماری لاعلاج نامبرده شده است. بقراط منشا واژه سرطان (Carcinoma) را Karkinos (خرچنگ به یونانی) می داند.
کشف:
در سال 1775 (حدود 250 سال پیش) Percival Pott یک پزشک انگلیسی بیان کرد که بین دوده و سرطان اسکروتوم (بیضه) رابطه وجود دارد زیرا وی مشاهده کرد که غالب کسانی که دوده دودکش ها را پاک میکنند به عنوان شغل و در معرض بیشتری قرار دارند ابتلا به این سرطان می گردند. بعدها تایید شد که بنزوپیرن BaP موجود در دوده موجب سرطان اسکروتوم می گردد.
از جمله مواد دیگیری که سرطان زایی آنها به تایید رسیده است موادی مثل سموم قارچ ها مثل آفلاتوکسین ها که موجب سرطان کبد و سیگار که موجب سرطان ریه می شود.
غالب موادی که خاصیت کارسینوژنی دارند دارای حله بنزنی هستند.
در جدول زیر مواد سرطان زای بی ربطی از نظر ساختار نسبت به هم بیان شده است که مکانیزم سرطانزایی کاملا مشابهی دارند:
Group |
Example |
Hydrazines |
MAOI |
Triazines |
سولفونامیدها |
Chlorocarbons |
هالوتان |
Reactive alkylators |
بوسولفان، کلرامبوسیل، فنوکسی بنزامین |
Rractiveacylators |
مواد شیمیایی در صنایع شیمیایی و پتروشیمی |
Metals |
برلیوم، کبالت |
Cadmium |
دود سیگار، صنایع فولاد، باطریسازی |
Chromium |
آلودگی دود اتوموبیل، آبکاری کروم و چرم سازی |
Nickel |
روغن نباتی، کاتالیزورها |